Marzysz o własnym domu, ale nie masz wystarczająco gotówki na jego zakup? Kredyt hipoteczny może być rozwiązaniem, ale musisz być świadomy potencjalnych ryzyk.
Kredyt hipoteczny niesie za sobą różne ryzyka, które mogą wpłynąć na zdolność kredytobiorcy do spłacenia zobowiązania. Niektóre z najczęstszych ryzyk to:
Ryzyko niewypłacalności
Pierwszym ryzykiem jest niewypłacalność. Jeśli nie będziesz w stanie spłacić rat kredytowych, grozi Ci utrata nieruchomości i problemy finansowe. Ryzyko to obejmuje utratę pracy, chorobę lub inne nieprzewidziane sytuacje życiowe.
Ryzyko zmiany stóp procentowych
Jednym z głównych ryzyk związanych z kredytem hipotecznym jest ryzyko zmiany stóp procentowych:
a) zmienne stopy procentowe:
zmienne stopy procentowe mogą prowadzić do wyższych rat kredytowych. Przykładowo, w 2022 roku Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe 11 razy, co zwiększyło miesięczne raty kredytów hipotecznych (Gov.pl) (INFOR.PL).
b) stałe stopy procentowe:
kredytobiorcy mogą zdecydować się na stałe oprocentowanie, które zabezpiecza przed wzrostem stóp procentowych, ale zazwyczaj jest ono wyższe niż oprocentowanie zmienne w momencie zawierania umowy kredytowej.
Ryzyko wartości nieruchomości
Wartość nieruchomości, ktora jest zabezpieczeniem spłaty kredytu może się zmieniać w zależności od sytuacji na rynku nieruchomości. W przypadku kryzysów gospodarczych ceny nieruchomości mogą spadać. Na przykład, podczas kryzysu finansowego w 2008 roku, ceny nieruchomości w niektórych krajach spadły o ponad 20% (Business Insider). Dla banku ważne jest, aby wartość zabezpieczenia utrzymywała się na odpowiednim poziomie. W tym celu bank sprawdza wskaźnik LTV, który obrazuje, w jakim stopniu wartość zabezpieczenia pokrywa zadłużenie z tytułu kredytu.
Wskaźnik LTV (Loan to Value): określa stosunek kwoty kredytu do wartości zabezpieczenia. Średni wskaźnik LTV w Polsce na początku 2024 roku wynosił około 80%, co jest stosunkowo wysokim poziomem i może wpływać na wyższe koszty kredytu dla kredytobiorcy (Infor Nieruchomości).
Ryzyko związane z warunkami kredytu
Nieprzewidziane opłaty, kary za przedterminową spłatę kredytu i inne ukryte koszty mogą zwiększyć obciążenie kredytobiorcy.
Ryzyko walutowe
Kredyty w obcej walucie niosą ryzyko wzrostu kursu tej waluty. Przykładem są kredyty we frankach szwajcarskich (CHF), które spowodowały znaczny wzrost zadłużenia dla wielu kredytobiorców. Wzrost wartości franka wobec złotego spowodował znaczący wzrost zadłużenia dla wielu kredytobiorców (INFOR.PL).
Dane statystyczne
Średnie stopy procentowe
W czerwcu 2024 roku średnia stopa procentowa dla kredytów hipotecznych wynosiła 7,33% (Moneteo).
Wskaźnik NPL (Non-Performing Loans)
Wskaźnik NPL dla kredytów hipotecznych w Polsce wynosił około 2,5% w 2024 roku. Jest relatywnie niski poziom w porównaniu do średniej europejskiej wynoszącej około 3,5% (Infor Nieruchomości).
Przykładowe obliczenia
Załóżmy, że kredytobiorca zaciągnął kredyt hipoteczny na kwotę 300 000 zł na 30 lat z oprocentowaniem zmiennym na poziomie 5%. Przy takim kredycie, początkowa rata miesięczna wynosi około 1 610 zł. Jeśli oprocentowanie wzrośnie o 1 punkt procentowy, rata wzrośnie do około 1 716 zł, co stanowi wzrost o 106 zł miesięcznie (mFinanse).
Średnia rata kredytu
Średnia miesięczna rata kredytu hipotecznego w Polsce w maju 2024 roku wynosiła 3 564,80 zł, przy średnim oprocentowaniu na poziomie 7,81% (mFinanse).
Wartość nowo udzielanych kredytów
W pierwszej połowie 2024 roku wartość nowo udzielanych kredytów hipotecznych wzrosła o 30% w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku, osiągając poziom 22 miliardów złotych (Muratordom).
Podsumowanie
Kredyt hipoteczny niesie różne ryzyka, które mogą wpływać na zdolność kredytobiorcy do spłaty zadłużenia. Kluczowe jest dokładne analizowanie warunków kredytu, monitorowanie stóp procentowych oraz uwzględnianie ryzyka walutowego i wartości zabezpieczenia. Przed zaciągnięciem kredytu warto dokładnie przemyśleć swoją sytuację finansową i zabezpieczyć się przed ewentualnymi ryzykami.
Przeczytaj artykuł w pdf-ie.
Źródła:
Przeczytaj też:
Wpływ wyborów prezydenckich na rynki finansowe USA – analiza i skutki
Analiza rynku budownictwa mieszkaniowego w Polsce w 2024 roku
Unieważnianie hipoteki z WIBOR-em: szansa dla klientów
Wprowadzenie WIRON-u: problemy i niepewność
Robo-advisorzy: wirtualni doradcy kredytowi
Hossa na Rynku Polskich Obligacji: Szczegółowa Analiza i Prognozy